04 Haziran 2022

BD Sayı: 2022/10

Dünya Çevre Günü

Evrende tek olan bu güzel dünyada insan olarak varlığımızı sürdürmek istiyorsak

önce kendimizi ve doğa ile ilişkilerimizi değiştirmeliyiz.

 

Bundan 50 yıl önce 5 - 16 Haziran 1972 tarihleri arasında, Stockholm’de gerçekleştirilen BM Çevre Konferansı’nda (United Nations Conference on the Human Environment), sosyo-ekonomik yapıları ve gelişme düzeyleri farklı olan birçok ülke, çevre konusunda ilk defa bir araya gelmiş ve BM Stockholm İnsan Çevresi Bildirgesi kabul edilmişti.

Stockholm Konferansı’nın açılışının gerçekleştiği 5 Haziran, BM Genel Kurulu kararıyla 1974 yılından bu yana her yıl Dünya Çevre Günü olarak kutlanmaktadır. Konferansın 50. Yılı olan 2022 yılının teması Stockholm konferansında kullanılan temanın aynısıdır; “Tek Dünya Var = Only One World”.

Tarım ve Gıda Etiği Derneği (TARGET) 26 Nisan 2022 tarihinde Adana’da Çevre Sorunları ve İklim Adaletsizliği başlıklı bir seminer düzenleyerek Stockholm Konferansı’nın 50. Yıl Dönümü etkinliğini gerçekleştirmiş bulunmaktadır. Dünya Çevre Günü’nde ise bu basın duyurusuyla konuya ilişkin görüş ve düşüncelerimizi toplumla paylaşmak istiyoruz.

İnsan doğa ilişkilerini biçimlendiren anlayışlar içinde en köklü ve açık ara en yaygın olanı “İnsan Merkezli Yaklaşım”dır. Batı kültürüyle doğan ve biçimlenen bu yaklaşımda, insan doğayı kendi yararı için sunulmuş bir araç olarak kabul eder; doğanın işleyişine müdahale etmeyi, doğayı fethetmeyi kendisi için bir hak olarak görür ve benimser. 1960’lardan sonra gelişen “Çevre ya da Canlı Merkezli Yaklaşımlar”da insan, canlılar ailesinin bir bireyi olarak görülür, akıl sahibi bir varlık olmasının ona doğayı sömürme hakkı değil doğayı koruma sorumluluğu verdiği benimsenir.

Bugün çevre sorunları, yanlış yeraltı suyu kullanımı nedeniyle Konya Ovası’nda ortaya çıkan obruklar kadar görünür haldedir. İklim kriziyle artan sıcaklık, azalan yağışlar ve ani hava olayları geri dönülemez bir noktaya doğru yaklaşmaktadır. Ormanlar ve meralar yok edilmekte, tarım toprakları betonlaştırılmakta ve çoraklaşmakta, sular kirletilmektedir. Biyolojik çeşitlilik hızla tükenişe doğru götürülmektedir. Her türlü israf hız kesmeden devam etmekte, atıklar uygun yönetil(e)memektedir.

20. yüzyılın büyük liderlerinden Mahatma Gandhi, “Dünya insanların ihtiyaçlarını karşılayabilir ama hırslarını değil” diyerek doğanın sınırlılığını, ya da bir başka deyişle doğanın belli bir taşıma gücü olduğunu, işaret ettiği tarihte dünya nüfusu sadece iki milyar kadardı. Bugün dünyada yaklaşık sekiz milyar insan yaşıyor ve birey başına tüketim çok daha artmış bulunuyor.

Ne yazık ki çevre sorunlarının bugünkü korkutucu düzeye getirilmesinde payı en az olanlar, o sorunların yaratılmasında en büyük sorumluluğu olanlar kadar ciddi yıkımlarla karşı karşıya bulunmaktadırlar. Üstelik bu haksız durumla başa çıkmak için gereken bilgi, teknoloji ve

kaynaklardan yoksundurlar. Çevre sorunları küreseldir, ama giderilmesinin tüm bedelini yüklenmesi gerekenler o sorunları yaratanlar olmalıdır.

Tarım ve Gıda Etiği Derneği (TARGET) olarak; doğaya saygılı ve uyumlu bir yaşamı, bu doğrultuda doğanın korunmasını, kendi faaliyetlerimizle yarattığımız ekolojik tahribatı onarıcı ve iyileştirici önlemler alınmasını kaçınılmaz bir etik sorumluluk olarak görüyoruz.

Evrende tek olan bu güzel dünyada insan olarak varlığımızı sürdürmek istiyorsak önce kendimizi ve doğa ile ilişkilerimizi değiştirmeliyiz.

 

Tarım ve Gıda Etiği Derneği (TARGET)

                                                                                                 Yönetim Kurulu