06 Haziran 2023
BD Sayı: 2023/05

Dünya Gıda Güvenliği Günü

Gıda güvenliği sağlanmadan, gıda hakkından söz edilemez!

İnsanlar tarafından tüketilmekte olan veya tüketilmesi beklenen gıdaların iki temel gerekliliği karşılaması hedeflenmektedir. Bunlardan biri, gıdaların insanların beslenme ihtiyaçlarını gereği gibi sağlamalarıdır. Bu beklentide gıda hakkı, gıda güvencesi, dengeli beslenme gibi kavramlar öne çıkmaktadır. Ancak, bireylerin gıdalara ulaşması ve bu gıdaları tüketmesiyle ilgili ikinci bir önemli gereklilik daha vardır ki, o da tüketime sunulan gıdaların insan sağlığını olumsuz yönde etkilememesidir. “Gıda Güvenliği” olarak ifade edilen bu gerekliliğin sağlanması ancak bilginin, etkin yasal düzenlemeler ve denetimlerin ve etik değerlere sahip bir topluluğun birlikte var olması ile mümkün olacaktır.

Konun önemi nedeniyle, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 20 Aralık 2018'de aldığı karar ile 7 Haziran gününü “Dünya Gıda Güvenliği Günü” olarak ilan etmiş ve her yıl farklı temalarla bu konunun önemini vurgulamayı ve farkındalık yaratmayı hedeflemiştir.  

Bu çerçevede, Dünya Gıda Güvenliği Günü; gıda güvenliği, insan sağlığı, ekonomik refah, tarımsal üretim, pazara erişim, turizm ve sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunarak gıda kaynaklı risklerin önlenmesi, tespit edilmesi ve yönetilmesine yardımcı olmak için dikkat çekmek ve yapılabilecekler hakkında yol göstermek amacıyla 7 Haziran 2023 tarihinde kutlanacaktır. Bu yılın teması, “Gıda Standartları Hayat Kurtarır” olarak belirlenmiştir. 

Gıdaları günlük yaşamlarında düzenli biçimde tüketen bireylerin, tükettikleri gıdaların güvenli olup olmadığını bilme, kontrol etme şansları yoktur. Tüketilen gıdaların güvenli olmasını sağlamak ancak kurallar getirmek ve bu kuralların uygulanmasını sağlamakla mümkün olacaktır. Bu bakışla, gıdaların uyması gereken kriterler ve gıda işiyle uğraşan kurum ve kuruluşların uyması gereken kurallar hakkında yasal düzenlemelerin oluşturulması, insan sağlığının korunması açısından en temel adım olarak değerlendirilebilir. Ancak bu kuralların ne şekilde oluşturulduğu ve uygulanması yönündeki kararlılık da bir o kadar önemlidir.  

İnsan sağlığını doğrudan etkileyecek olan ve gıda işletmeleri arasında haksız rekabeti önlemede önemli katkısı olan bu kriterler ve kurallar bilim temelli olarak, şeffaf ve katılımcı bir anlayışla oluşturulmalıdır. Oluşturulan kurallara uyulmasının sağlanması; etkin, tarafsız denetimler gerçekleştirilerek gerektiğinde yaptırımlar uygulayarak mümkün olacaktır.  Şeffaflık ilkesinin yasal düzenlemeler oluşturulurken olduğu kadar, resmi denetim sonuçlarının paylaşımında da önemli olduğu göz ardı edilmemelidir. Böylesi bir anlayışla, gıda güvenliğinin tüm taraflarının sürece etkin olarak katılımı sağlanacaktır. 

Gıda güvenliğinin sağlanması, temel bir sağlık konusu olduğu kadar bir insan hakkı ve temel bir etik konudur. 

Unutulmamalıdır ki gıda güvenliği olmadan gıda güvencesinden ve gıda hakkından söz etmek mümkün değildir. 

Tarım ve Gıda Etiği Derneği (TARGET)
Yönetim Kurulu